نیروی هسته ای :نیروی جاذبه ای که نو کلئون ها را در هسته ، کنار هم نگه می دارد ، نیروی هسته ای نام دارد .
از آنجایی که بین پروتون ها ،نیروی رانشی الکتروستاتیکی بسیار قوی و بین همۀ نوکلئون ها نیروی ربایشی گرانشی وجود دارد واین نیروی جاذبه گرانشی بسیار ضعیف تر از نیروی دافعه الکتروستاتیکی است ، می توان برای نیروی هسته ای ویژگی های زیر را بیان کرد :
1 - بسیار قوی تر از نیروی رانشی الکتروستاتیکی بین پروتون ها است .
2 - نیروی هسته ای کوتاه برد است ، یعنی هر نوکلئون فقط به نزدیکترین نوکلئون مجاور خود نیروی هسته ای وارد می کند ، در واقع در ابعاد اتمی اثری از آن مشاهده نمی شود .
3 - نیروی هسته ای مستقل از بار الکتریکی است واز دیدگاه آن ، تفاوتی بین پروتون و نوترون وجود ندارد که دلیل نامگذاری آنها با نام عام نوکلئون نیز به همین خاطر است .
توجه : باید بدانیم که نیرو های الکتروستاتیکی و گرانشی بلند برد هستند و یک پروتون به تمام پروتون های موجود در هسته ، نیروی رانشی الکتروستاتیکی وارد می سازد .
نکته : برای پایداری هسته ،باید نیرو های دافعۀ الکتروستاتیکی بین پروتون ها با نیروی جاذبۀ هسته ای بین نوکلئون ها موازنه شود . با توجه به بلند برد بودن نیروی الکتروستاتیکی و کوتاه برد بودن نیروی هسته ای ، در صورت افزایش پروتون ها درون هسته ، باید تعداد نوترون ها درون هسته نیز افزایش پیدا کند تا هسته پایدار باقی بماند .
در ایزوتوپ های پایدار سبک تعداد پروتون ها با تعداد نوترون ها برابر است ولی در ایزوتوپ های پایدار سنگین تعداد نوترون ها 1.5 برابر تعداد پروتون ها است ( یعنی در ایزوتوپ های پایدار سنگین تعداد نوترون ها از پروتون ها بیشتر است ). زیرا نوترون به هسته ربایش هسته ای اضافه می کند ، بدون آنکه رانش کولنی داشته باشد ( اصطلاحا نوترون ها حالت چسب هستند )
جزوات فیزیک و حل مسائل فیزیک